Seksuele voorlichting in de praktijk! Om te laten zien hoe fantastisch onderwijs is. Hoe mooi pubers zijn. En om aan te geven hoe belangrijk het is dat lessen met maatschappelijke thema's, zoals seksuele voorlichting, door iemand van de school zelf worden gegeven, en niet door mensen van buitenaf.

#KUTVOORLICHTING Volgens onderzoek van 3Vraagt, in samenwerking met Tussenuur en Brandpunt+, geven jongeren tussen de 16 en 34 jaar hun seksuele voorlichting gemiddeld een 5,8. 3FM Tussenuur besteedde hier afgelopen week aandacht aan door de actie #kutvoorlichting. Door verschillende media werd de slechte manier van voorlichting op middelbare scholen benadrukt. Er werd ook gesproken over hoe men vindt dat het wel moet. Ik vraag mij af welk gemiddelde er uit zou komen wanneer alle jongeren een cijfer hadden moeten geven voor de seksuele voorlichting die zij thuis hebben gekregen. Ik vermoed nog lager. Eerlijk is eerlijk. De eindverantwoordelijkheid van de seksuele opvoeding ligt bij de ouders. Desalniettemin is de actie #kutvoorlichting een strakke actie. Het heeft mij kritisch doen nadenken over de seksuele voorlichting die ik zelf geef. En over de seksuele voorlichting die ik zelf heb gehad en wat dat betekend heeft voor mijn eigen seksuele ontwikkeling. Ik concludeerde dat school hier geen expliciete rol in heeft gespeeld. Ik kan mij de lessen niet eens herinneren. Mijn ouders hebben daarentegen wel een expliciete rol gespeeld, en scoren ruim boven de 5,8. Zij waren open over seks en leerden mij dat seks iets fijns hoort te zijn, voor zowel mannen als vrouwen. Maar wat in mijn puberteit de grootste rol speelde, was de kerk. Dit is wat de kerk mij leerde over seks: Seks is voor in een huwelijk. Alle jongens masturberen (te veel) Alleen jongens ma sturberen. Alle jongens kijken porno. Alleen jongens kijken porno. Meisjes hebben meestal geen zin in seks. Jongens hebben altijd zin in seks. Het is verkeerd om meerdere bedpartners te hebben (gehad). Het eigenlijke doel van seks is voortplanting. Inmiddels denk ik hier anders ov er. Nu is deze column niet bedoeld om het christendom of welke andere godsdienst dan ook zwart te maken. Of om te vertellen dat we niet in het onderwijs, maar in de kerk moeten evangeliseren over goede seksuele opvoeding. Ik noem het, omdat ik de rol van een godsdienst nog nergens anders in de hele discussie over seksuele voorlichting op middelbare scholen heb gehoord. En dat terwijl godsdienst voor veel jongeren wel een grote rol speelt. Van de week luisterde ik naar aflevering 39 van Tussenuur, de podcast serie van Human. Deze podcast draagt de titel ‘Zo wordt seksuele voorlichting leuker en diverser’ en sluit aan bij de actie #kutvoorlichting. Tijdens het luisteren merkte ik dat ik af en toe geïrriteerd raakte. Er werd wel gesproken over docenten die seksuele voorlichting geven, maar niet met docenten die seksuele voorlichting geven. En de docenten waar over gesproken werd, hadden het allemaal niet zo goed gedaan. Ik ben zo’n docent die seksuele voorlichting geeft. En ik behandel onderwerpen als vrouwenorgasmes, grenzen aangeven en plezier in seks. Ik weet dat er veel meer docenten zijn die dat ook doen. Tijdens een volgend #kutgesprek schuif ik graag aan. Daarnaast bedacht ik mij tijdens het luisteren het volgende. Een gesprek voeren met mensen die een bepaalde mening over seksualiteit delen, is gemakkelijk. Maar de pubers in een klas delen over het algemeen niet dezelfde ideeën over seksualiteit. We kunnen niet alle leerlingen ervan overtuigen dat masturberen onderdeel is van een gezonde seksuele ontwikkeling. We kunnen er ook niet voor zorgen dat alle vijftienjarige lesbiennes de klas uitvoerig op de hoogte stellen van hun geaardheid. Wat we als docenten wel kunnen doen, is leerlingen in contact laten komen met verschillende opvattingen over seks, seksualiteit en geaardheid. Wat we als docenten moeten doen, is hierin zelf een respectvolle en tolerante houding laten zien. Zo leren we kinderen dat seks en seksualiteit persoonlijk is. Dat niemand voor jou bepaalt wat seks voor jou betekent. En dat iedereen weet, dat wat jij denkt, doet of niet doet op seksueel gebied oké is. Ook als de argumenten daarvoor godsdienstig van aard zijn. Als we dat als docenten voor elkaar kunnen krijgen met onze pubers, dan zitten we over een paar jaar niet meer op een 5,8 maar op een ruime voldoende.

In oktober 2018 geeft Kirsten Roosenbrand een les over seksueel grensoverschrijdend gedrag in het kader van #metoo, die dan een jaar in de lucht is. De Rutgers Stichting woont te les bij en maakt opnames en foto's.

Kirsten Roosenbrand ging in gesprek met negen van haar leerlingen om erachter te komen wat zij vinden van het vak Mens & Identiteit waarin burgerschapsonderwijs een plek krijgt op het IJburg College. Leerlingen vertellen waar zij het nut van in zien en wat een docent moet kunnen om dit vak te geven.

Een normjaartaak vangt niet alle werkzaamheden binnen een school. Er zijn voor leerlingen, met ze in gesprek gaan, ze observeren en met ze reflecteren tussen de bedrijven door, staat niet weggeschreven. Toch is dit ontzettend waardevol.